Thành viên sáng lập

ASEAN được thành lập vào ngày 8 tháng 8 năm 1967, khi các bộ trưởng ngoại giao của năm quốc gia - Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan - gặp nhau tại tòa nhà Bộ Ngoại giao Thái Lan ở Bangkok và ký Tuyên bố ASEAN, thường được gọi là Tuyên bố Bangkok. Năm ngoại trưởng: Adam Malik của Indonesia, Narciso Ramos của Philippines, Abdul Razak của Malaysia, S. Rajaratnam của Singapore và Thanat Khoman của Thái Lan được coi là các Nhà sáng lập của tổ chức.[11]

Tiếp tục mở rộng

Năm 1976, Papua New Guinea - quốc gia thuộc vùng Melanesia - được công nhận là quan sát viên.[12] Khối này tiếp tục phát triển khi Brunei trở thành thành viên thứ sáu sau khi gia nhập vào ngày 8 tháng 1 năm 1984, chỉ một tuần sau khi nước này giành được độc lập vào ngày 1 tháng 1.[13]

Việt Nam trở thành quan sát viên của ASEAN vào năm 1993[14] và là thành viên đầy đủ thứ bảy vào ngày 28 tháng 7 năm 1995.[1]

Lào, Myanmar và Campuchia

Ba thành viên mới nhất của ASEAN bắt đầu nộp đơn xin gia nhập khối vào những năm 1990.

Lào trở thành quan sát viên của ASEAN tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN (AMM) lần thứ 25 tại Manila, Philippines, vào tháng 7 năm 1992. Tại Hội nghị AMM lần thứ 28 tại Bandar Seri Begawan, Brunei, Bộ trưởng Ngoại giao Lào tuyên bố rằng ông mong muốn nhìn thấy Lào gia nhập ASEAN vào năm 1997, nêu trong đơn xin gia nhập thành viên ngày 15 tháng 3 năm 1996.[7]

Campuchia được công nhận tư cách quan sát viên tại AMM lần thứ 28 vào tháng 7 năm 1995. Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia đã nộp đơn xin trở thành thành viên trong một lá thư đề ngày 23 tháng 3 năm 1996. Giống như Lào, Campuchia cũng mong muốn gia nhập ASEAN vào năm 1997.[7]

Bộ trưởng Ngoại giao Myanmar tham dự AMM lần thứ 27 và 28 với tư cách khách mời của chính phủ nước chủ nhà. Trong cuộc họp lần thứ 28, Myanmar đã tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á và xin quy chế quan sát viên.

Những người đứng đầu chính phủ của Myanmar, Lào và Campuchia đã gặp gỡ những người đồng cấp của ASEAN trong Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ năm tại Bangkok vào ngày 15 tháng 12 năm 1995. Đại diện của Myanmar bày tỏ hy vọng rằng đất nước của ông sẽ được trao tư cách quan sát viên tại AMM lần thứ 29 vào năm 1996.[7]

Ủy ban An ninh ASEAN (ASC) đã thành lập một nhóm công tác do Phó Tổng thư ký ASEAN Mahadi Haji Wasli làm trưởng nhóm, để xem xét tất cả các vấn đề về tư cách thành viên tiềm năng của Campuchia và Lào. Ngày 17 tháng 7 năm 1996, nhóm công tác đã tiến hành cuộc tham vấn với Vụ trưởng Vụ ASEAN của Lào tại Jakarta.[7]

Tại AMM lần thứ 29, Myanmar được trao tư cách quan sát viên và lần đầu tiên tham gia ARF. Ngày 12 tháng 8 năm 1996, Myanmar nộp đơn xin gia nhập ASEAN với hy vọng gia nhập vào năm 1997 cùng với Campuchia và Lào.[7]  ASC sau đó đã mở rộng nhiệm vụ của Nhóm công tác về tư cách thành viên của Campuchia và Lào để bao gồm cả tư cách thành viên của Myanmar.[7]

Lào và Myanmar trở thành thành viên của ASEAN vào ngày 23 tháng 7 năm 1997.[15] Tư cách thành viên của Campuchia bị hoãn lại do xung đột chính trị nội bộ; sau khi ổn định chính phủ, Campuchia gia nhập vào ngày 30 tháng 4 năm 1999.[15][16]

Ngoài sự gia tăng về số lượng thành viên, khối này đã nỗ lực để hội nhập sâu rộng hơn vào những năm 1990. Năm 1990, Malaysia đề xuất thành lập một Nhóm Kinh tế Đông Á (EAEC)[17] bao gồm các thành viên lúc bấy giờ là ASEAN và Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, với ý định cân bằng ảnh hưởng ngày càng tăng của Hoa Kỳ tại Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) nói riêng và trong khu vực Châu Á nói chung.[18][19] Tuy nhiên, đề xuất này đã thất bại do vấp phải sự phản đối gay gắt từ Hoa Kỳ và Nhật Bản.[18][20] Bất chấp thất bại này, các quốc gia thành viên vẫn tiếp tục nỗ lực để hội nhập sâu hơn và ASEAN+3 được thành lập vào năm 1997.

Năm 1992, Chương trình Thuế ưu đãi có Hiệu lực chung (CEPT) đã được ký kết như một lịch trình giảm dần thuế quan và nhằm tăng "lợi thế cạnh tranh của khu vực với vị thế là cơ sở sản xuất hướng đến thị trường thế giới". Chính sách này đóng vai trò là khuôn khổ cho Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN. Sau cuộc khủng hoảng tài chính Đông Á năm 1997, đề xuất của Malaysia đã được hồi sinh ở Chiang Mai, được gọi là Sáng kiến ​​Chiang Mai, kêu gọi hội nhập kinh tế tốt hơn giữa các nước ASEAN và ASEAN+3.[21]